Ao día!
Entrevista a Raquel Estévez, CEO de Sinerxia Consultora
Sinerxia é unha consultora galega nada en 2010 centrada no impulso do sector pesqueiro e a agroalimentación, co obxectivo de axudar a entidades, empresas e organizacións a xerar valor e lograr os seus obxectivos, mellorando a súa competitividade e ampliando os seus mercados.
Cales son os cambios máis significativos que se experimentaron no sector pesqueiro e agroalimentario galego desde a fundación de Sinerxia en 2010 ata hoxe?
Os cambios foron moi importantes e acelerados. Ademais dos desafíos que o propio mercado foi introducindo, como a globalización, a dixitalización e, nestes momentos, a intelixencia artificial, o sector atravesou importantes desafíos como o COVID ou o aumento de custos enerxéticos derivados dos conflitos internacionais, unidos a outros elementos estruturais do sector como é a propia competencia das frotas asiáticas, os cambios nas tendencias de consumo ou a reestruturación do sector a nivel europeo. Todo iso sen perder de vista os desafíos globais como o cambio climático ou os asociados ao sector, como os problemas de substitución xeracional.
O que si nos pareceu importante é o impacto, especialmente desde o ano 2015, do Fondo Europeo Marítimo e da Pesca (antes FEP e agora FEMPA), que contribuíu a apoiar a modernización do sector, a súa innovación e, agora, impulso á descarbonización, para dar cumprimento á PPC (Política Pesqueira Común) e ao Pacto Verde Europeo, entre outros compromisos.
En que áreas específicas se enfoca Sinerxia para impulsar o crecemento e a competitividade deste tipo de empresas?
Aínda que Sinerxia comezou a súa andaina no ano 2010, non é senón ata o ano 2017 no que comeza a súa expansión especificamente no campo da cadea de valor da pesca e a acuicultura e no sector alimentario. Desde ese momento, os nosos clientes permitíronnos, cos desafíos que nos expuñan, poder desenvolver unha actividade crecente que nos levou a experimentar un importante crecemento. Hoxe podemos dicir que Sinerxia é unha compañía recoñecible no sector e un aliado tecnolóxico para o mesmo.
Sinerxia desenvolve a súa actividade no campo da consultoría estratéxica, a innovación, a xestión pesqueira, a formación e a promoción de produtos da pesca e a acuicultura. Desenvolvemos a nosa actividade desde o sector extractivo e a acuicultura, ata a cadea de comercialización e transformación.
Cales son os principais obstáculos que atopan as empresas de sector á hora de tentar mellorar a súa competitividade? Que estratexias considera máis efectivas para conseguilo?
En primeiro lugar, temos que diferenciar en que unha cousa é a competitividade no sector pesqueiro e acuícola, e outra, o sector transformador. No primeiro caso, temos que lembrar que Europa ten que importar máis do 60% do peixe que consome, dado que a frota europea non é capaz de cubrir a demanda existente. Por tanto, hai unha ameaza constante con respecto ás frotas de terceiros países que non sempre cumpren cos estándares ambientais e sociais que Europa obriga a cumprir á nosa frota. Por tanto, existe un desequilibrio entre o que se esixe á nosa frota e o que se esixe, por exemplo, á frota chinesa. As novas normativas europeas como a Due Diligence e o regulamento de traballo forzado, deberían axudar a equilibrar as regras de xogo, porque se a competitividade se basea no prezo, Europa sempre perderá contra esas frotas.
En canto á transformación pesqueira, temos a gran honra de ser entidade colaboradora coa Asociación Española de Almacenistas, Importadores, Exportadores e Transformadores de Produtos da Pesca e Acuicultura (CONXEMAR) e axudar ao sector para ser capaz de modernizarse mediante a correcta implementación dos fondos FEMPA ou os do Plan de Recuperación e Resiliencia, como será o novo PERTE MAR INDUSTRIA, para o que xa nos estamos preparando
Que papel xogan a innovación e a tecnoloxía no desenvolvemento deste tipo de empresas? De que maneira poderían aproveitar mellor estas ferramentas?
Tanto na pesca como na transformación, estes anos foron apaixonantes. Estamos a ser testemuñas, especialmente desde o ano 2015, dun avance moi importante en todos os campos tecnolóxicos. Desde as innovacións en buques, en comunicación, en xestión pesqueira, dixitalización, observación pesqueira, pero tamén en calidade alimentaria, loxística e, como non, en transformación de produtos da pesca e a acuicultura a través de procesos de mellora baseados en tecnoloxías 4.0, e, agora, intelixencia artificial. Sen dúbida o sector debe aproveitar os fondos FEMPA e o PERTE para seguir empuxando nesa dirección.
Que oportunidades de mellora identifica na cadea de valor destes sectores?
A cadea de valor nesta industria inclúe actividades como a extracción de recursos mariños, procesamento, distribución, loxística, e servizos de apoio. Se tivésemos que identificar algunhas oportunidades de mellora neste sector, desde Sinerxia cremos que esas oportunidades van estar relacionadas coa optimización, dixitalización e automatización de procesos, as tecnoloxías de procesamento avanzado, a transparencia e rastrexabilidade dos produtos da pesca para que poidan ser rastrexados desde a orixe ata o consumidor final, mellorando a confianza do consumidor e cumprindo con regulacións, o desenvolvemento de novos produtos ou a aposta pola minimización da pegada de carbono e a descarbonización.
Implementar estas melloras pode levar a unha cadea de valor máis eficiente, sustentable e competitiva na industria pesqueira, beneficiando a todos os actores involucrados e contribuíndo á conservación do medio ambiente mariño.
Como ve o futuro do sector pesqueiro e agroalimentario? Que tendencias cre que marcarán a pauta nos próximos anos e como deben as empresas prepararse para aproveitalas?
En resposta á primeira pregunta, temos que dicir que o sector pesqueiro é fundamental para a nosa sociedade. Trátase dun sector clave na nosa soberanía alimentaria que ademais produce a proteína animal máis saudable e con menor pegada de carbono do planeta. Por tanto, todos debemos contribuír a un futuro sustentable para este sector, desde as administracións ás propias empresas, e iso ten moito que ver como unha clara aposta pola sustentabilidade ambiental, social e económica do mesmo.
A segunda pregunta é máis complexa porque ademais é múltiple. En canto ao sector extractivo, a clave será equilibrar as regras de xogo e convencer ás frotas asiáticas de que, se queren estar no mercado, deben cumprir as mesmas regras de xogo e terminar coa pesca ilegal e mellorar as condicións sociolaborais e ambientais da súa actividade. Está claro que a tendencia á innovación será un eixo crecente nos próximos anos e sobre todo con desafíos como a robótica, a intelixencia artificial e a dixitalización que irá substituyendo procesos humanos por outros nos que terán que seguir tendo un papel clave, pero distinta. A nivel de sector transformador o desafío é aumentar o consumo de peixe que está a diminuír, a través de novos formatos que se adapten ás tendencias do consumidor, con menor tempo dispoñible pero coas mesmas necesidades nutricionais.
A mellor estratexia que unha empresa poida adoptar nestes tempos debe pasar por dedicar tempo e recursos a realizar unha vixilancia competitiva, apostar pola capacitación, por unha identidade de marca responsable ante o consumidor e a introdución de ferramentas dixitais que lle permitan ir transformando o seu modelo de negocio para facelo máis eficiente e sustentable.